문법

    • 7. si + subjunctive

      1) realis
      indicative : 현재, 현재완료, 미래, 미래완료

      2) potentialis
      -more vivid : indicative future
      -less vivid : subjunctive 현재, 현재완료

      3) irrealis
      -subjunctive 미완료
      -subjunctive 과거완료




본문번역

QUINTUS ITER BRUNDISIUM FACIT

뀐투스가 브룬디시움으로 여행을 떠나다


die quodam Maecenas Quinto arcessito dixit, "Ego iter facere debeo Brundisium.

어느 날, 마이케나스는 <뀐투스를 불러> 말했다. "내가 여행을 가야만해 브룬디시움으로.


-arcesso "send for부르다"

-quo는 abl. + 'dam'. dam을 보고 품사를 고민하지 말 것


Visne tu me comitari? Vergilius aderit aliique amici.

너 나와 동행하길 원하지 않니? 웨르길리우스가 와 있을거야, 다른 친구들도.


-adsum + dat. "be near 와 있다"


Si tu statim proficisceris cum Vergilio, ego vobis Anxure occurram.

만일 네가 즉시 웨르길리우스와 함께 떠날 것이라면, 나는 너희들을 앙수르에서 마주치게 될거야.


-2) proficisceris f. 조건절, potentialis, FMV, occuram도 f.

-occuro + dat.


Nam tot negotiis occupatis sum ut hodie proficisci non possim."

왜냐하면 내가 많은 일로 가득차서 오늘 못떠날 지경이기 때문이야."


2-3) consecutivus
-단순결과
-tam, (ad)eo, tanta, tot, totiens, ita, eo, eum, idem + ut subjunctive
(강조를 위해 etiam, adhuc, multo가 함께 오기도)


Quntius ad Vargilii aedes festinavit sed cum advenisset, cognovit eum aliis cum amicis iam profectum esse.

뀐투스가 웨르길리우스의 저택으로 서둘렀지만 그(뀐투스)가 당도했을 때, 그는 알았다 그(웨르길리우스)가 다른 친구들과 함께 이미 떠났다는 것을.


-aliis cum amicis : tmesis

-dep. 동사의 미래형 꼴을 신경쓰자.


Ad Heliodorum igitur processit; cognoverat enim eum quoque iter facturum esse.

그래서 그는 헬리오도루스에게 갔습니다; 왜냐하면 그(뀐투스)는 그(헬리오도루스) 역시 여행을 떠날 것임을 알았기 때문이다.


Sed nisi festinavisset, sero advenisset; namque Heliodorum invenit iam profecturum.

그러나 서두르지 않았다면, 너무 늦게 당도했을 뻔했다; 왜냐하면 헬리오도루스가 이제 막 떠나려는 것을 발견했기 때문이다.


-festinavisset은 sub, pp. Irrealis(과반가), advenisset(과반결)

-iam의 늬앙스를 살려야 한다 "이제 막"


"Heliodore," inquit; "paene meridies est. Si statim discedamus, non longe ante noctem progrediamur.

"헬리오도루스야" 그가 말했습니다; "지금 거의 정오야. 만일 즉시 우리가 떠난다면, 오래 걸리지 않아서 밤 전에 나아갈 수 있을지도 몰라.


-discedamus는 subj, 현재. FLV.


Si cras mane profecti erimus, Ariciam meridie adveniemus." Constituerunt igitur postero die proficisci.

만일 내일 아침에 우리가 떠날 것이라면, (틀림없이) 아리키아로 정오에 우리는 당도하게 될거야." 그래서 그들은 다음날 떠나기로 결정했습니다.


-profecti erimus는 미래완료. 1시상이 왔으므로 그저 realis로 봐야한다. 주절도 indicative, 미래.


Roma igitur mane egressi Ariciam contenderunt noctemque in hospitio modico manserunt.

그래서 로마로부터 아침에 떠나서 아리키아에 그들은 당도했고 밤동안 적당한 여인숙에서 머물렀습니다.


Postridie, cum Forum Appi advenissent, vias invenerunt nautis differtas.

다음날, 아피우스의 포룸에 당도했을 때, 선원들로 가득한 길에 그들은 들어섰습니다.


-differtus,a,um + abl. "full of"


Heliodorus "Cur tot nautae" inquit "Huc illuc discurrunt? Quid faciunt?"

헬리오도루스는 말했습니다. "왜 이토록 선원들이 여기저기 뛰어다니지? 그들은 뭘하는거지?"


Quintus "Sine dubio" inquit "illi nautae lintres regunt per canalem."

뀐투스가 말했습니다 "틀림없이, 이 선원들은 작은 배를 이끌고 있어, 운하를 통해서."


Ille "Quid dicis, Quinte?" inquit; "ubi est ille canalis? Ego valde fessus sum.

그가 말했습니다. "너 무슨 말이야(정말이야), 뀐투스? 여기 그 운하가 있어? 나는 무척 지쳤어.


Si pedibus procedamus, labore moriar.

만일 걸어서 우리가 간다면, 나는 노동으로 죽을거야.


-procedamus는 subj. 현재. FLV


Ad canalem festinemus. Si lintrem conscendamus, iter multo facilius faciamus."

우리 운하로 서두르자. 만일 우리가 작은 배에 승선한다면, 여행을 훨씬 더 쉽게 할 수 있을거야."


-헬리오도루스는 미래에 확신이 별로 없는 녀석인듯.


Constituerunt igitur lintrem conscendere, ut dormire possent dum mula lintrem per canalem traheret.

그래서 그들은 배를 승선하기로 결정했고, 그 결과 그들은 잠잘 수 있었습니다, 낙타가 작은 배를 운하를 통해 끌 동안.


-5. dum + subjunctive "finalis"

cf. dum + indicative

1) while
-V1(현재) dum 현재indicative
-V1(미완료) dum 미완료 "dum절이 주절의 내용을 관통"

2) until
-V1(미완료) dum 현재
-V1(완료) dum 현재


  Horatius ipse iter sic describit:

  호라티우스는 직접 여행을 이렇게 썼습니다:


    Egressum magna me accepit Aricia Roma
    hospitio modico: rhetor comes Heliodorus,
    Graecorum longe doctissimus; inde Forum Appi,
    differtum nautis...iam nox inducere terris
    umbras et caelo diffundere signa parabat


아리키아는 대 로마로부터 떠난 나를

적당한 여인숙으로 영접했다: 동료 수사학 선생인 헬리오도루스,

우리는 그리스에 관해 오랫동안 가르쳤다; 아피우스의 포룸에서부터,

선원들로 가득한...이미 밤이 땅에

어둠을 드리우고 하늘에 별자리를 흩뿌려놓을 준비를 하고 있었다.


-graecorum을 1) "가르침의 내용"으로 보느냐, 아니면 2) "그리스인들 중에서"로 보느냐.


    ...dum aes exigitur, dum mula ligatur,
    tota abit hora. Mali culices ranaeque palustres
    avertunt somnos, absentem ut cantat amicam
    multa prolutus vappa nauta atque viator
    certatim: tandem fessus dormire viator
    incipit, ac missae pastum retinacula mulae
    nauta piger saxo religat stertitque supinus.


...운임이 모아질 동안, 노새가 묶일 동안,

모든 시간이 지났다. 사악한 모기들과 늪지 개구리들이

잠을 훔치니, 그 결과 없는 여자친구를 노래한다

엄청 값싼 와인에 취한 선원과 손님이

서로 경쟁하며: 마침내 지쳐 잠들기 시작한다 손님은,

그리고 노새 끈에 시선을 보내는

게으른 선원은 돌에 묶고 자빠져 코곤다.


    Iamque dies aderat, nil cum procedere lintrem
    sentimus, donec cerebrosus prosilit unus
    ac mulae nautaeque caput lumbosque saligno
    fuste dolat. Quarta vix demum exponimur hora.


이제 동이 트고, 우리는 배가 나아가지 않는다는 걸

느낀다, 비로소 한 성미급한 이가 뛰며

노새 맡은 선원의 머리와 등을 버드나무 몽둥이로

때릴 때. 4시에 겨우 마침내 우리는 밖에 놓아졌다.


-nil...donec~ "~하고나서야 비로소...했다."


  Quintus, cum in terram expositus esset, "Hoc iter lente quidem confecimus, Heliodore," inquit, "sed facile."

  뀐투스는, 땅에 내렸을 때 말했습니다. "우리는 이 여행을 정말 천천히 했네, 헬리오도루스! 하지만 쉽게 (했네)!


Si canalis longior esset, ego in lintre mallem procedere quam pedibus.

만일 운하가 더 길었다면, 나는 도보로 가는 것보다는 배로 가는 걸 더 선호했을거야.


-esset은 subj. imperf. 따라서 Irrealis, 현재.

mallem역시 impf. present. "prefer"


Nunc debemus Anxur laboriose ascendere."

이제 우리는 앙수르로 고되게 가야만해."


Anxur, quod in summo colle saxis candidis fulgenti situm est, lente ascenderunt ubi Maecenati occurrerunt. Inde Sinuessam festinaverunt:

앙수르를, 그것은 높은 언덕에 (있는) 빛나는 흰 돌로 되어 놓여져있는 것인데, 그들은 천천히 올라갔고, 거기에서 마이케나스를 만났습니다. 거기에서부터 시누에싸로 그들은 (함께) 서둘렀습니다.


-고대 라티움의 도시(https://en.wikipedia.org/wiki/Sinuessa)

-summo colle에서 의미군을 자름. quod는 관계대명사


    postera lux oritur multo gratissima; namque
    Plotius et Varius Sinuessae Vergiliusque occurrunt.

    떠오르는 빛이 매우 환영하며 타오르네; 왜냐하면

    플로티우스와 와리우스와 웨르길리우스가 시누에싸에서 마주쳤기 때문에.


longum iter atque laboriosum eos adhuc manebat.

길고 고된 여행이 그들에게 아직 남아 있었습니다.


-eos manebat : maneo를 "남아 있다"로


modo viis pessimis utebantur, modo maximos imbres patiebantur.

그들은 힘겨운 길을 이용했을 뿐만 아니라, 큰 비들도 겪었습니다.


-modo~modo~

-utor <dep.> + abl. "use"

-patior, pati, passus sum <dep.>


Heliodoros labore paene confectus est; si non adiuvisset eum Quintus, ille itinere destitisset.

헬리오도루스는 노동으로 거의 지쳤습니다; 만일 뀐투스가 그를 돕지 않았었더라면, 그는 여행으로부터 떠났을 것입니다.


Venusiam praeterierunt, Quintus intravisset domumque veterem visisset, si non cognovisset coloniam iam advenis plenam esse amicisque carentem.

그들은 웨누시아를 지나쳐 버렸습니다, 만일 경장지가 이미 낯선이들로 가득하고 친구들 없는 곳임을 알지 못했었더라면, 그는 들어갔었을 것이고 오랜 집을 방문했었을 것입니다.


-irrealis 조건절을 모른다면, 오역하기 쉬운 문장이다.


tandem Brundisium advenerunt, portum maximum totius Italiae.
마침내 그들은 브룬디시움에 당도했습니다, 이탈리아 전체에서 가장 큰 항구인.




Maecenas Antonium cum Octaviano reconciliat

마이케나스가 안토니우스를 옥타위아누스와 화해시키다


postridie Quintus Vergiliusque Maecenatem ad portum comitati valere iusserunt;

다음날 뀐투스와 웨르길리우스가 마이케나스를 항구까지 동행했고 작별 인사했습니다;


ille ‘valete, amici,’ inquit; ‘gratias vobis ago quod iter mecum huc fecistis;

그(마이케나스)는 말했습니다. '잘 있게 친구들, 여러분들께 나는 감사를 전하네, 여행을 나와함께 여기까지 여러분들이 해준 것에 대해;


si solus iter fecissem, taedio periissem.

만일 홀로 여행을 했더라면, 지루함에 죽었을걸세.


-Irrealis pp.


nunc eadem via regredi debetis. nolite cessare.

이제 같은 길로 자네들은 돌아가야만 하네. 지체하지 마시게.


si statim proficiscamini, quindecim diebus Romam pervenitis.’ haec locutus navem conscendit.

만일 즉시 자네들이 떠난다면, 보름만에 로마에 당도할 수 있을지도 모르네.' 이렇게 말하고 그는 배를(에) 승선했습니다.


-proficiscamini subj. present. FLV


Maecenas Athenas navigare debuit ut Antonio conveniret.

마이케나스는 아테네로 항해해야만 했습니다, 안토니우스를 만나기 위해서.


Octavianus enim eum Athenas miserat ut Antonium, qui inimicus fiebat, sibi reconciliaret.

왜냐하면 옥타위아누스가 그를 아테네로 보냈기 때문입니다, 목적은 그(마이케나스)가 안토니우스를, 그는 우호관계가 아니었는데, 자신(옥타위아누스)과 화해시키기 위하여.


nisi Maecenas rem summa arte gessisset, reconciliationem non effecisset.

만일 마이케나스가 최고의 기술로 일을 수행하지 않았었더라면, 화해는 이뤄지지 못했을 것입니다.


tandem tamen Antonio persuasit ut ad Italiam veniret Octavianumque contra Sextum Pompeium adiuvaret.

마침내 그래서 그(마이케나스)는 안토니우스에게 설득했습니다, 이탈리아로 와서 옥타위아누스를 섹수투스 폼페이우스에 대항하여 도우라고.


-tandem tamen 마침내 그래서


mox tamen Antonius, ad Orientem reversus, uxorem suam Octaviam, Octaviani sororem, in Itliam remisit, Cleopatram, Aegypti reginam, in Syriam arcessivit.

곧 안토니우스가 동방으로 돌아가 자신의 부인 옥타위아는 (즉 옥타위아누스의 누나인데) 이탈리아로 돌려 보냈음에도 불구하고, 이집트 여왕 클레오파트라는 시리아로 불렀습니다.


Octavianus, sorore sic contempta, tanta ira commotus erat ut bellum in Antonium inferre constituerit.

옥타위아누스는, 누나가 이런 식으로 무시당하자, 완전 화나서 그 결과 안토니우스와 전쟁을 벌이기로 결정했습니다.


dum Antonius cum Cleopatra in Aegypto cessat et res publicas neglegit, Octavianus ad bellum se parabat; totum populum Italiae sibi conciliabat atque auctoritatem suam paulatim augebat.
안토니우스가 클레오파트라와 함께 이집트에서 머물며 공화정을 무시하는 동안, 옥타위아누스는 전쟁으로 자신을 준비시켰습니다; 온 이탈리아 사람들을 자신에게 협조시켰고 점차 자신의 권한을 키웠습니다.


-res publicas 공무? 공화정?


in dies potentior fiebat.

나날이 그는 더 강해졌습니다.

반응형
,